Portal promocja.mielec.pl prezentuje informacje i relacje - zapraszamy do współpracy: ogłoszenia - reklama w internecie i gazecie, grafika i skład komputerowy, zdjęcia reklamowe, foto i wideo reportaże
Strona główna / Historia i Kultura / Historia i ludzie / odszedł na wieczna wartę druh Józef Umiński, ps. „Ryś 1′. Tajna charakterystyka KWMO Rzeszów ,,Stalowych Polaków’

odszedł na wieczna wartę druh Józef Umiński, ps. „Ryś 1′. Tajna charakterystyka KWMO Rzeszów ,,Stalowych Polaków’

Jak poinformował nas nasz Czytelnik, mielecki księgarz Paweł Dębicki, w dniu 29 października 2013 w Katowicach odszedł na wieczna wartę w stopniu kapitana. magister praw Druh Józef Umiński, ps. „Ryś 1" „Jeremi". Żołnierz wyklęty Drużynowy mieleckiej Drużyny Szarych Szeregów AK im. Jeremiego Wiśniowieckiego Stalowi Polacy – Wolność i Sprawiedliwość więziony w latach 1951-1957

Odznaczony Krzyżem AK, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Krzyżem Niezłomnych. Medalem „Pro Memoria", Odznaką Weterana Walk o Wolność i Niepodległość. Wspaniały przyjaciel. Prawy człowiek. Gorący patriota Cześć Jego Pamięci.

 

Poniżej prezentujemy treść tajnej charakterystyki KWMO Rzeszów Wydziału „C” w Rzeszowie z 17 maja 1979 r., która obecnie znajduje się w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

Charakterystyka nr 48

reakcyjnej nielegalnej organizacji pod nazwą „Zastęp Rysiów”, „Stalowi Polacy”, „Wolność i Sprawiedliwość”

 

    W sierpniu 1944 roku na terenie Mielca, Józef Umiński, syn adwokata, znanego reakcyjnego działacza endeckiego, wraz z Zawadzkim Jerzym i Dębickim Jerzym – rozpoczął działalność antypaństwową, zakładając reakcyjną nielegalną organizację pod nazwą „zastęp Rysiów”.

   Działalność tej organizacji była przedłużeniem założonej przez Umińskiego w 1943 r. p.n. „ZWIĄZEK PRZYSZŁYCH ŻOŁNIERZY POLSKICH” o zabarwieniu endeckim.

   Na przełomie lat 1945/46 „Zastęp Rysiów” przemianowano na nową nazwę „Stalowi Polacy”, a tą z kolei w jesieni 1949 r. na „Wolność i Sprawiedliwość”.

    Organizacja ta przez cały okres swojego istnienia, tj. od sierpnia 1944 r. do 7 XI 1951 r. prowadziła działalność propagandową o wybitnie wrogim politycznie nastawieniu, a równocześnie spełniała funkcje bandy terrorystyczno-rabunkowej. Dokonała szeregu napadów, między innymi na budynek Komitetu Powiatowego PPR w Mielcu, budynek Komitetu Powiatowego PPS w Mielcu, Starostwo Powiatowe w Mielcu, na posterunek MO w Niepołomicach woj. Kraków.

    Reakcyjna organizacja „Wolność i sprawiedliwość” swoim zasięgiem obejmowała Mielec, Kraków, Katowice. W różnych okresach czasu dowódca organizacji J. Umiński przeprowadzał rozmowy z członkami organizacji, agitując ich do prowadzenia wrogiej antypolskiej działalności na wyższych uczelniach w całym kraju. Polecenie takie otrzymał między innymi Łosicki w Gdańsku, Rink we Wrocławiu, Stachiewicz w warszawie, Dudek w Lublinie.

   (…) Na ogólną ilość 11 członków organizacji, 6-ciu pochodzi z terenu województwa rzeszowskiego, którzy w latach 1948-1951 byli studentami różnych uczelni w kraju.

   Ustalono dwóch pomocników nielegalnej organizacji, a to:

Fila Sławomi – pochodzenie inteligenckie, bezpratyjny, wykształcenie wyższe, brak danych o zawodzie.

Ryś Maria – pochodzenie inteligenckie, brak danych o przynależności politycznej, wykształcenie wyższe, brak danych o zawodzie.

   Dowódca organizacji Józef Umiński już jesienią 1944 r. wspólnie z J. Dębickim i J. Zawadzkim przystąpili do gromadzenia większej ilości broni palnej, amunicji, granatów i materiałów wybuchowych.

    W czasie likwidacji organizacji zabrano broń zamelinowaną na strychu kościoła w Mielcu, na strychu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, w zabudowaniach Kozik Władysława w Mielcu oraz w altance Nowaczyńskiej Marii zamieszkałej w Mielcu.

   Ogółem odzyskano następująca ilość broni:

1 szt. RKM i 1500 szt. amunicji do tej broni.

2 szt. automatów MPi.

4. szt. automatów PPSza.

1. szt. pistolet „Parabellum”.

1 szt. rewolwer „Colt”.

51 szt. granatów obronnych i zaczepnych.

12 szt. magazynków z amunicją do automatów.

1 paczka z zawartością 50 szt. amunicji kal. 9 mm.

1 skrzynia pełna amunicji karabinowej.

1 skrzynia z amunicją kal. 7,62 mm.

1 worek pełen amunicji do karabinów systemu niemieckiego.

2 szt. taśm z amunicją do karabinów.

14 szt. min talerzowych.

8 szt. świec dymnych.

11 szt. rakietnic.

14 kostek trotylu.

2 szt. maszyn do pisania.

1 szt. powielacz.

1 szt. matrycy gumowej.

Różne dokumenty oznaczone cechą tajności, zrabowane na Posterunku MO, pieczątki zrabowane w MRN, KP PPS. Ponadto w czasie rewizji skonfiskowano 7500 szt. ulotek, które miały być rozkolportowane w dniu 7 XI 1951 roku.

   Od jesieni 1944 r. do jesieni 1945 r. Umiński i pozostali członkowie organizacji „Zastęp Rysiów” utrzymywali kontakty organizacyjne oraz werbowali nowych członków z zamiarem podjęcia czynnej walki o władzę ludową.

    W okresie od 1945 do 1947 r. J. Umiński wraz z grupą członków, dla zdobycia środków na kolportaż wrogich odezw i ulotek antypaństwowych i antyradzieckich dokonał kilku napadów terrorystyczno – rabunkowych, m.in. na lokale Komitetu Powiatowego PPR i PPS, oraz na Starostwo Powiatowe w Mielcu – skąd zrabowano 2 maszyny do pisania i jeden powielacz.

   Okres ten Umiński wykorzystał do organizowania spotkań i zebrań z podległymi członkami, prowadzono pogadanki mające na celu wywołanie uczuć nienawiści i wrogości do ustroju PRL i ZSRR.

   W maju 1946 r. Umiński dał rozkaz zbierania informacji o działaczach i aktywistach państwowych oraz partyjnych.

    Jesienią 1947 r. Umiński wraz z kilkoma innymi członkami organizacji „Stalowi Polacy” wyjechał z Mielca do Krakowa w celu kontynuowania nauki na studiach. Działalność organizacji zostaje przerwana na kilka miesięcy, lecz już w 1948 r. Umiński, Stachiewicz, Wnęk, Łojczyk, Dębicki jako studenci kontynuują działalność, poszerzając szeregi organizacji, a równocześnie dokonują dwóch napadów terrorystyczno-rabunkowych na sklepy państwowe dla zdobycia pieniędzy na działalność propagandową.

Opr. Włodzimierz Gąsiewski

 

Więcej informacji ukaże się w nr 3 kwartalnika „Nadwisłocze” z 2013 r.

 

Źródło: Charakterystyka nr 48 reakcyjnej nielegalnej organizacji pod nazwą „Zastęp Rysiów”, „Stalowi Polacy”, „Wolność i Sprawiedliwość”. IPN-Rz, sygn. 05/68, s. 3-6.

 

Zdjęcia:

1. 1-sza strona Charakterystyki nr 48 reakcyjnej nielegalnej organizacji pod nazwą „Zastęp Rysiów”, „Stalowi Polacy”. Źródło: IPN-Rz, sygn. 05/68, s. 3.

2. Kwestionariusz osobowy na członka nielegalnej organizacji-bandy „Zastęp Rysiów”. Źródło: IPN-Rz, sygn. 05/68, s. 54.

3. Przed siedzibą Komitetu Powiatowego PPR w Mielcu w 1945 r. Źródło: kopia z oryginału zb. wł.

 

Uwaga! Ktokolwiek pamięta, ktokolwiek zna, ktokolwiek posiada materiały dotyczące różnych wydarzeń historycznych, dokumenty, zdjęcia, medale, odznaczenia itp. prosimy o kontakt z redakcją portalu: www.promocja.mielec.pl

 

Możemy je odkupić lub skopiować, a następnie opracować i udostępnić szerszym rzeszom odbiorców!

Stalowi Polacy – dokumenty, zdjęcia

Sprawdź również

Dzień otwarty w Muzeum Wsi Markowa

W najbliższą niedzielę, 2 lipca, Zagroda – Muzeum Wsi Markowa zaprasza na Dzień Otwartych Drzwi. …