Ponad 2,1 mld euro (9,63 mld zł) – to wartość środków, które województwo podkarpackie miało do dyspozycji w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020. Realizacja programu powoli zmierza do końca, ale już dziś korzystamy z efektów jego realizacji.
Jakie efekty wdrażania RPO WP udało się osiągnąć na Podkarpaciu przed końcem 2020 roku? Najlepiej widać to w zestawieniach zawartych w sprawozdaniu rocznym, które załączamy niżej. W opracowaniu znalazły się dane obrazujące inwestycje unijne mające największe znaczenie dla regionu i jego mieszkańców. Z dokumentu można dowiedzieć się m.in. o tym, że wsparcie na swoje przedsięwzięcia w ramach osi priorytetowej I. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka, pozyskało niemal 1 815unikatowychprzedsiębiorstw, które wprowadziły nowe produkty i usługi, lub unowocześniły linie produkcyjne, bardzo często tworząc przy okazji dodatkowe miejsca pracy.
Strategiczne inwestycje
By zbliżyć nas do osiągnięcia celów klimatycznych, dzięki programowi zainstalowano w regionie źródła energii OZE wytwarzające dodatkową moc o wartości 179,98 MW. Wsparto 41 oczyszczalni ścieków komunalnych, 57 obiektów instytucji kultury oraz 82 zabytki nieruchome. Aby zapewnić spójność społeczną, utworzono ponad 1000 dodatkowych miejsc w placówkach stacjonarnej pomocy społecznej. Usługami wsparcia w programie objętych zostało35,7 tys. osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Utworzono 1368 miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych.
By natomiast ułatwić rodzicom godzenie życia zawodowego z rodzinnym, utworzono1714 nowych miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 i dofinansowano ponad 7 tys. miejsc wychowania przedszkolnego. By poprawić jakość edukacji, wyposażono 483 szkoły i placówki systemu oświaty w sprzęt komputerowy.Uczniom zapewniono stypendia, staże i praktyki w firmach.
W odpowiedzi na pandemię
W 2020 r. na łagodzenie skutków związanych z pandemią koronawirusa COVID-19 oraz wzmocnienie systemu ochrony zdrowia przeznaczono łącznie ponad 89 mln euro. Z tej kwoty ponad 57 mln euro przekazano na granty na kapitał obrotowy dla firm (ponad 6 mln euro) i preferencyjne pożyczki obrotowe wspierające przedsiębiorców z sektora MŚP, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji w związku z ograniczeniami wywołanymi pandemią (ponad 51 mln euro). Niemal 12 mln euro skierowano na realizację projektu „Poprawa bezpieczeństwa epidemiologicznego na terenie województwa podkarpackiego w związku z pojawieniem się koronawirusa SARS-CoV-2” (m.in. zaopatrzenie placówek w sprzęt medyczny i środki ochrony osobistej oraz zabezpieczenie osób zakażonych).
Kwota 21 mln euro wsparła działania miękkie (finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego). W największym stopniu z tej pomocy skorzystały powiatowe urzędy pracy, które przeciwdziałając bezrobociu, uruchomiły dofinansowanie wynagrodzeń i pokrycie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.
Rozprzestrzenianie się COVID-19 doprowadziło wielu beneficjentów do trudnej sytuacji. Problemy z płynnością finansową, zamówieniami i dostawą towarów, czasowe zamknięcie niektórych placówek, np. wsparcia dziennego czy szkół, a także brak możliwości organizacji szkoleń, warsztatów i staży – to wszystko sprawiło, że Instytucja Zarządzająca RPO uelastyczniła procedury(np. wydłużyła terminy realizacji projektów), co przede wszystkim ma na celu przeciwdziałanie rozwiązywaniu umów o dofinansowanie.
Na granicy perspektyw
– Perspektywa finansowa 2014-2020 zakończyła się tylko formalnie, w praktyce wciąż trwa realizacja i rozliczanie projektów. Ponieważ tym razem Komisja Europejska ustanowiła zasadę n+3 (wcześniej było to n+2), domknięcie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego 2014-2020nastąpi z końcem 2023 r. Beneficjenci mają zatem jeszcze czas na realizację swoich przedsięwzięć, ale już dziś można dokonać podsumowań pokazujących skalę wykorzystania Funduszy Europejskich w ramach RPO WP – powiedział marszałek Władysław Ortyl.
Ostatnia siedmiolatka to – według danych na koniec 2020 r. – 250 przeprowadzonych naborów wniosków na łączną kwotę 10,2 mld zł. Projektodawcy złożyli 6376 poprawnych pod względem formalnym wniosków na łączną kwotę wkładu UE 13,6 mld zł, która w całości wyczerpuje dostępne w Programie środki. Do końca grudnia było zawartych 3169 umów z beneficjentami. Ich wartość ogółem wyniosła aż 11 960,3 mln zł. Wartość samego dofinansowania unijnego w tych umowach wyniosła natomiast 8291,40 mln zł (ponad 86% alokacji programu). Beneficjentom, którzy złożyli 17 561 wniosków o płatność, przekazano łącznie 6 204,94 mln zł (w tym wkład UE to 5 949,09 zł stanowiący ok. 60% alokacji).
– To był bardzo dobry czas dla Podkarpacia. Rozglądając się wokół, nie jest trudno znaleźć tablicę informującą o dofinansowaniu projektu z funduszy unijnych. Wciąż będzie ich przybywać – podsumował marszałek Władysław Ortyl.
Wkraczamy w kolejną perspektywę finansową – na lata 2021-2027. Ale sukcesu nie byłoby bez ludzi (liczby tylko częściowo oddają charakter i skalę dokonań). Nim ruszy nowy program (Fundusze Europejskie dla Podkarpacia), warto zobaczyć film „Podkarpackie to Ty. Fenomen miejsca, Fenomen ludzi – o ludziach, którzy potrafili wykorzystać europejskie wsparcie.
Zachęcamy do zapoznania się z opracowaniem, w którym podsumowana została perspektywa finansowa 2014 – 2020:
RPO-sprawozdanie roczne-dostepnosc_02062021-02
TOMASZ LEYKO
rzecznik prasowy Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Podkarpackiego
