Przez ponad 30 już lat zajmowania się jako dziennikarz i historyk tematyką społeczno-gospodarczą i historyczną ziemi mieleckiej, zetknąłem się z dziesiątkami publikacji książkowych różnych autorów, w tym także co najmniej kilkunastoma opracowaniami o treści gospodarczej. Należy przyznać, że najwięcej opracowań na swój temat miało WSK-PZL Mielec oraz jej następca PZL Mielec, gdzie nawet jednej pt. „Od Łosia do Black Hawka” byłem autorem. Prekursorem dwutomowej książki o mieleckim rzemiośle był. śp. dr Mirosław Maciąga, ale najwięcej tego typu wydawnictw przygotował Józef Witek, który pełni rolę niezmordowanego kronikarza różnorodnych dziedzin życia Mielca i okolic, sięgając nawet po Rzeszów. Poczytne miejsce zajmują tu wydawnictwa o tematyce gospodarczej.
Tym razem w 2020 r. ukazało się monumentalne wręcz opracowanie tego autora pt. Dąbrowscy i „Andrex” (według wspomnień Łucji i Andrzeja Dąbrowskich, a przyczynkiem było 35 lat działalności tej firmy (1985-2020). Obszerna książka formatu 22×30 cm, w twardej oprawie licząca 384 strony na grubym kredowym papierze zawiera następujące rozdziały:
Od autora
Hymn „Andrex-u”
Sztandar „Andrex-u”
Honorowe wyróżnienia „Andrex-u”
Gawłuszowice i okolice
Dzieciństwo i młodość Andrzeja i Łucji
Andrzej i Łucja małżeństwem
Rodzina Andrzeja
Rodzina Łucji
Pierwsze lata małżeństwa
Utworzenie Zakładu Produkcji Zamknięć Koronkowych w Kliszowie
Zmiana nazwy firmy na „Ślusarstwo” i przeniesienie siedziby do Mielca, a następnie do Brzyścia
Utworzenie Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Uslugowo-Handlowego „Andrex”
Powstanie Zajazdu „Anna”
Działanie w tempie i standardach XXI wieku
Przekształcenie PPUH „Andrex” Andrzej Dąbrowski w „Andrex” – Dąbrowski” Spółka Jawna
Działalność Zajazdu „Anna”
działalność Ośrodka Jazdy Konnej „Tarpan”
Zwierzyniec
Klub Sportowy Andrex
Tradycje firmowe
Działalność społeczna w OSP
Działalność charytatywna
Najbliższa rodzina Andrzeja i Łucji
Hobby
Wycieczki
Dzisiejszy „Andrex” w oczach Andrzeja i Łucji
Pracownicy o „Andrex-ie”
Andrzej i Łucja Dąbrowscy oraz „Andrex” w ocenie przedstawicieli instytucji powiatowych
Posłowie
Aneksy
Bibliografia
Wykaz skrótów.
Taki spis treści mówi już sam za siebie, a książka jest swoistą sagą rodzinno-przemysłowa Dąbrowskich. Swoja drogą z własnych obserwacji wiem, że firma „Andrex” nie tylko zasłużyła tak obszerne opracowanie swojej historii, ale też poprzez swoją działalność gospodarczą i w wielu innych dziedzinach przyczyniła się do rozwoju Brzyścia i okolicy podnosząc też range gospodarczą całego powiatu mieleckiego. Przy okazji historia firmy „Andrex” pokazuje skok cywilizacyjno-przemysłowy jaki dokonał się w sferze początkowo małych firm rodzinnych, które urosły na skalę ogólnopolskich przedsiębiorstw. Firmy takie jak ta będąc niejako w cieniu wielkiego przemysłu przyczyniły się do spadku lokalnego ogromnego bezrobocia z końca XX w., a także do wzrostu zamożności okolicznych mieszkańców i nakierowanie ich wykształcenia także w zawodach technicznych. Do książki zapewne można dotrzeć przez firmę Andrex, powinna ona też być dostępna w bibliotece Gminy Mielec.
Włodzimierz Gąsiewski