12 września 2019 r. w Muzeum Historii Fotografii „Jadernówka” w Mielcu, z okazji 80 rocznicy wybuchu II wojny światowej i zajęcia właśnie w tych dniach miasta przez niemieckich okupantów, została otwarta wystawa fotograficzna „Mielec 1939-1945”. Zaprezentowane fotografie zostały pozyskane ze zbiorów prywatnych kolekcjonerów oraz zaprzyjaźnionych muzeów. Duża część to zdjęcia wykonane przez niemieckich żołnierzy podczas ich pobytu w Mielcu, gromadzone mozolnie latami przez muzealników „Jadernówki”. Szczególną wartość mają zdjęcia udostępnione przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – to bezcenny dokument sporządzony przez Niemców w październiku 1939 roku, po przejęciu przez nich mieleckiej fabryki lotniczej. Zdjęcia zostały zebrane i wklejone do albumu przez Ericha Kleinemeiera, dyrektora technicznego zakładu w czasie wojny, a do muzeum w Gdańsku przekazali je Erika Sulzer-Kleinemeier i Hanspeter Kleinemeier z fundacji „Simonshof” z Gleisweiler. Fundacja ta zajmuje się promocją sztuki.
Większość z ok. 200 zaprezentowanych na wystawie zdjęć przedstawia niemieckich okupantów w Mielcu i okolicy, którzy czuli się tu całkowicie pewnie, a zwłaszcza w dopiero co wybudowanych przez Polaków nowoczesnych zakładach lotniczych, które przejęli na swoje potrzeby. Niektóre zdjęcia są wręcz sielankowe, a inne raczej groteskowe i wyraźnie kontrastują z biedą stojących w kolejkach po chleb mieszkańców Mielca i nielicznych już Żydów z gwiazdą Dawida na rękawach. Zagadkowe i wymowne jest jedno ze zdjęć Niemców naśmiewających się z bardzo niskiego starca, zapewne w tzw. Lager Mielec. Wspólna fotografia z obdartym skarlałym dziadem, może Żydem lub Cyganem z bochenkiem chleba, była być może świetną pamiątką dla „rasy panów”. Możliwe że byli to strażnicy pobliskiego obozu pracy-zagłady dla Żydów we Flugzeugwerk Mielec, a i w okolicy były podobne miejsca kaźni.
Zagadkowy jest brak zdjęć rodzimych fotografów, a zwłaszcza Wiktora Jadernego, który cały ten czas jako właśnie fotograf był w Mielcu i do tego jeszcze należał do wywiadu Armii Krajowej. Może gdzieś zachowały się jakieś inne okupacyjne zdjęcia.
Inf. i fot. z wystawy: Włodzimierz Gąsiewski
