9 kwietnia 2021 r. Odbiór odpadów komunalnych już od kilku lat budzi wiele kontrowersji w większości gmin w całej Polsce. Główna przyczyna to stale wzrastające ceny, które jako mieszkańcy zobowiązani jesteśmy ponosić. Zgodnie z obowiązującymi przepisami system gospodarowania odpadami komunalnymi musi się bilansować, czyli wpływy z opłaty muszą w pełni pokrywać koszty związane z realizacją odbioru, tym samym nie wolno dopłacać do ”śmieci” z budżetu gminy.
Co składa się na koszty odbioru odpadów?
Największy koszt ok. 95% stanowi odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych tj.: odpadów BIO, metali i tworzyw sztucznych, szkła, papieru, popiołu oraz odpadów niepodlegających segregacji (tzw. odpadów zmieszanych), odpadów w ramach tzw. wystawki tj. gabaryty, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, opony, jak również odpadów problemowych baterii czy opakowań po lekach z aptek. Wykonawcę odbioru
i zagospodarowania odpadów wybiera się w drodze przetargu a podstawę rozliczenia stanowi stawka za 1 tonę odpadów. Oznacza to, że im więcej odpadów wytworzymy tym więcej będziemy musieli za nie zapłacić. Pozostałe 5% kosztów to prowadzenie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych i koszty administracyjne.
Segregacja odpadów a częstotliwość odbioru
Suma ilości odpadów wytwarzanych przez mieszkańców w 2021 roku nie zmniejsza się. Jednakdzięki skrupulatnej segregacji odpadów zmniejsza się ilość odpadów zmieszanych – odpady, które wcześniej trafiały do czarnego pojemnika dzisiaj umieszczane są w pojemniku na odpady BIO oraz w pojemnikach/workach na odpady surowcowe – papier plastik, szkło. itd. Tym samym pojemniki na odpady zmieszane nie są zapełniane. Sytuacja ta wpłynęła na wprowadzenie zmian w częstotliwości odbioru tej frakcji odpadów, którą Rada Miasta w dniu 26 listopada 2020 r zmniejszyła dla zabudowy jednorodzinnej. Zmniejszona częstotliwość odbioru odpadów zmieszanych nie wpływa na zmniejszenie ilości odpadów ogółem. Obniżenie częstotliwości odbioru odpadów zmieszanych pozwoli obniżyć tylko część stawki za odbiór
1 tony tego typu odpadów, nie wpływa to na koszty zagospodarowania. Należy jednak podkreślić, że przy jednoczesnym zmniejszaniu się ilości odpadów zmieszanych, co jest bardzo dobrym działaniem, zwiększa się ilość odpadów segregowanych za odbiór i zagospodarowanie których gmina rozlicza się od tonażu. Cena za odbiór i zagospodarowanie każdej z frakcji odpadów (np. odpady zmieszane, tworzywa, szkło, papier, BIO itd.) jest inna. Tak więc znaczne zmniejszenie ilości produkowanych odpadów każdego rodzaju przez każdego z nas może przyczynić się do zmniejszenia kosztów ich odbioru i zagospodarowania.
Rok 2020 ze stratą
W 2020 r. w wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego została podpisana od kwietnia 2020 r. roczna umowa na odbiór i zagospodarowanie odpadów, zgodnie z którą stawki za odbiór i zagospodarowanie tony poszczególnych rodzajów odpadów były wyższe od poprzednio obowiązujących. Niestety przyczyniło się to do konieczności podniesienia opłaty ponoszonej przez mieszkańców. Jednak w związku z sytuacją epidemiczną (covid-19) decyzja o podniesieniu opłaty zapadła dopiero w miesiącu czerwcu z mocą obowiązywania od miesiąca lipca. Przez 3 miesiące wpływy z opłat dokonywanych przez mieszkańców nie pokrywały pełnych kosztów samego odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. Dodatkowo do kalkulacji stawki przyjęto, że masa odpadów wyprodukowana w 2020 r. zamknie się
w granicach ok 18 500 ton. Niestety koniec roku pokazał, że jako mieszkańcy wyprodukowaliśmy łącznie ok. 20 850 ton – za dodatkowe tony odpadów miasto musiało zapłacić. Zwiększona masa odpadów związana jest między innymi z pandemią, wszystkie produkty pakowane są w dodatkowe opakowania, posiłki zamawiane na wynos dostarczane
w opakowaniach, zakupy robimy przez Internet co wiąże się z dodatkowymi, często wieloma rodzajami, opakowań. Te wszystkie składowe przyczyniły się do tego, iż rok 2020 r. został zamknięty ze stratą ponad 4 mln zł. Wpływy z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w 2020 r. nie pokryły poniesionych kosztów.
W 2021 roku przetarg, a co za tym idzie oferta, na odbiór i zagospodarowanie odpadów ma mniejszy zasięg, ponieważ miasto wyłączyło nieruchomości niezamieszkałe z odbioru śmieci.
Stawki opłaty
Stawki opłaty za odbiór i zagospodarowanie wszystkich odpadów uzależnione są od wielu składowych. To nie tylko odbiór odpadów zmieszanych, ale również pozostałych frakcji (rodzajów). Od kilku lat obserwujemy stale zwiększającą się masę odpadów BIO/zielonych, które w miarę możliwości równie dobrze mogą być kompostowane w przydomowych kompostownikach. Między innymi to nasze wybory dokonywane w codziennym życiu wpływają na to jak wysoka będzie opłata za odpady, ile odpadów wyprodukujemy, jako mieszkańcy. Również liczba osób zgłoszonych w „deklaracjach odpadowych” jest ważna – im więcej osób produkujących odpady zgłoszonych do opłaty, tym niższe stawki. Ponowne kalkulacje opłaty dokonywane będą po przeprowadzeniu kolejnego postępowania przetargowego, dzięki któremu znane będą stawki za odbiór i zagospodarowanie naszych odpadów.
Marietta Mateja-Nowak
Biuro Promocji i Sportu
Urząd Miejski w Mielcu
