Stryj to kresowe miasto Rzeczypospolitej, które po rozbiorach znalazło się we władaniu Austrii i wchodziło w skład tzw. Galicji. Po 1918 r. Stryj wrócił do Macierzy, choć przez następne lata, aż niemal do czasów współczesnych jego galicyjskie określenie pozostało. W 1919 r. Stryj liczył 33.400 mieszkańców, w tym 11.600 Plaków, 8.600 Rusinów (Ukraińców), 12.500 Żydów i 700 Niemców. Dawniej istniał tu okazały zamek, ale nakazali go rozebrać Austriacy. W okresie międzywojennym i współcześnie godnymi zwiedzenia były kościoły katolickie oraz żydowska synagoga, która częściowo przetrwała do naszych czasów. Obecnym zabytkiem jest także budynek dawnego „Sokoła”. Współczesny Stryj liczy sobie ok. 70 tys. mieszkańów. Struktury narodowościowej nie znamy, ale zapewne dominuje ludność ukraińska, w tym o polskich korzeniach. Na obecnej kresowej Ukrainie, o dawnej polskiej świetności świadczą stare cmentarze. Niestety w większości zaniedbane. Podobnie rzecz się ma i w Stryju, którego nekropolię sfotografował Andrzej Przybyszewski, a kilka jego zdjęć przedstawiamy obok. Jak zwykle też zachęcamy naszych Czytelników do nadsyłania nam zdjęc i materiałów kresowych.
Włodzimierz Gąsiewski
Źródła:
M. Orłowicz. Ilustrowany przewodnik po Galicji. Lwów 1919, rpr. Krosno 2005.
A. Strojny, K. Bzowski, A. Grossman, Ukraina zachodnia. Tam szum Prutu, Czeremszu... Kraków 2005.
Artykuł wraz ze zdjęciami Andrzeja Przybyszewskiego został opublikowany w Kwartalniku ,,Nadwisłocze'' nr 1 z 2013 r.
Ktokolwiek chciałby podzielić się ze swoimi informacjami o tematyce kresowej, a także zdjęciami, dokumentami, nagraniami audio lub wideo, wspomnieniami i relacjami, prosimy o kontakt z naszą Redakcją poprzez formularz kontaktowy lub korzystając z danych teleadresowych w zakładce KONTAKT – zapraszamy!
Kresowe nekropolie – Stryj na Ukrainie (fot. Andrzej Przybyszewski)
