26 października 2013 r. twórcy z Mielca i ziemi mieleckiej zrzeszeni w Klubie Środowisk Twórczych Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieleckiej im. Władysława Szafera w Mielcu, we współpracy z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym w Mielcu uczestniczyli w plenerze artystycznym Chęciny-Tokarnia Jesień 2013. Podczas wyjazdu zwiedzano m.in. jaskinię Raj oraz usytuowane przy niej Centrum Neandertalczyka w Chęcinach, a następnie Muzeum Wsi Kieleckiej, skansen w Tokarni. Ta kolejna już wyprawa mieleckich twórców dostarczyła jak zwykle niezwykłych krajoznawczych i artystycznych wrażeń. Jaskinia Raj, to jedno z nielicznych miejsc w Polsce, w którym zachowały się doskonale zachowane typowe dla jaskiń utwory skalne, m.in. stalaktyty i stalagmity, a także m.in. „skalne pola ryżowe”, złomowiska kamienne, skamieniałości koralowców oraz narzędzia pracy człowieka neandertalskiego, zamieszkującego jaskinię ok. 50.000 lat temu. Zwiedzanie jaskini wymagało zachowania w pamięci wspaniałych wytworów skalnych, gdyż regulamin nie pozwala na robienie zdjęć. Za to w znajdującym się w pobliżu pierwszym w Polsce Centrum Neandertalczka nie było żadnych ograniczeń uwieczniania znajdujących się tam eksponatów. Podziw budziły naturalnej wielkości postacie przedlodowcowych praludzi, ale przede wszystkim naturalnych rozmiarów replika mamuta (skala 1:1) mierząca 6 metrów długości i 3,5 metra wysokości, a przy niej znów repliki naszych praprzodków, podczas polowania na to ogromne zwierzę, które nagle wyginęło ok. 10 tys. lat temu, co stanowi zagadkę naukową do czasów dzisiejszych.
Jadąc do Chęcin, a potem do Tokarni można było podziwiać górujący z daleka zamek królewski z przełomu XIII i XIV wieku. Niestety, ale z powodu prowadzonych tam prac archeologicznych, niedostępny dla turystów, stąd też główną atrakcję artystyczno-poznawczą pleneru stanowił skansen Muzeum Wsi Kieleckiej w Tokarni, które rozłożone na kilkudziesięciu hektarach obejmuje obecnie zespoły budownictwa małomiasteczkowego, wyżynnego, świętokrzyskiego, terenów lessowych, dworsko-folwarcznego i terenów nadwiślańskich. Zwiedzanie tych budowli i ich wnętrz może zając od kilku godzin do całego dnia, a i tak można mieć niedosyt, że nie obejrzało się wszystkiego. Na uwagę zasługuje niezwykła staranność z jaką zostały przeniesione tu budowle oraz wyposażenie ich wnętrz, m.in. drewnianego kościoła wraz z dzwonnicą, domu lekarza i aptekarza oraz przede wszystkim niezliczoną ilość domów gospodarskich, stodół, obór, a nawet kuźni. Można było wejść do ogromnych wiatraków, domu weselnego, a nawet przedwojennej szkoły powszechnej. Urzekały wiejskie kaplice i nadrzewne kapliczki i ogromna kolekcja rzeźb ludowych Jana Bernasiewicza, który stworzył z nich swoisty ogród rozlokowanych w starym obejściu gospodarskim. W masztalerni można było obejrzeć imponującą kolekcję pojazdów konnych, bryczek, wozów, a nawet konnej sikawki strażackiej, a w starym dużym drewnianym spichlerzu czynna była wystawa o charakterze etnograficznym w tym imponujący zbiór obrazów świętych zawieszanych w świętokrzyskich domach.
Po tak wyczerpującym zwiedzaniu mieleccy twórcy posilili się pieczoną kiełbasą z grilla. Była to też chwila na wzajemną integrację, wymianę wrażeń, a nawet okazja do pośpiewania przy ognisku. Głównymi organizatorami pleneru była Jadwiga Klaus – prezes KŚT i Janusz Wyzina – prezes PTTK. W plenerze uczestniczył także Jerzy Kazana – prezes TMZM z małżonką oraz twórcy różnych dziedzin sztuki, m.in. malarstwa, rzeźby, haftu, fotografii i poezji. Plonem pleneru będą kolejne wystawy, w tym szczególna, bo w 2014 r. z okazji 50-lecia TMZM w Mielcu.
Inf., fot. i migawki wideo: Włodzimierz Gąsiewski
Zdjęcie grupowe przed skansenem: Janusz Wyzina
Grill poplenerowy KŚT Mielec – skansen Tokarnia, migawki wideo:
Plener mieleckich twĂłrcĂłw KĹT TMZM, ChÄciny-Tokarnia 2013
