21 listopada 2013 r. delegacja samorządowa gminy Ostrów, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, województwie podkarpackim przebywała w mieście Nordhausen w Niemczech w Turyngii, odwiedzając tam Miejsce Pamięci i Muzeum Mittelbau-Dora. W skład delegacji wchodzili: Piotr Cielec – wójt gminy Ostrów, Bogusław Wójcik – zastępca wójta, Maria Chorąży – przewodnicząca Komisji Oświaty, Kultury i Porządku Publicznego Rady Gminy Ostrów, Przemysław Łagowski – dyrektor Gminnego Centrum Kultury i Sportu Gminy Ostrów z siedzibą w Kamionce, Artur Skubis – dyrektor Szkoły Podstawowej w Woli Ocieckiej, Wiesław Jeleń – sołtys wsi Blizna, Elżbieta Oparowska – tłumacz oraz Włodzimierz Gąsiewski, autor książki „Blizna – fakty i sensacje” wydanej staraniem gminy Ostrów latem 2013 r. Delegacja z gminy Ostrów po spotkaniu z dyrektorem muzeum dr Jens-Christianem Wagnerem zwiedzili ekspozycję historyczną, a następnie wykute w skale sztolnie, w których w latach 1943-1945 w warunkach pracy niewolniczej pracowali więźniowie z miejscowego obozu koncentracyjnego Mittelbau-Dora. Wiele tysięcy z nich zmarło z powodu głodu, chorób, wycieńczenia i fizycznej eksterminacji.
Gminę Ostrów i znajdującą się na jej terenie wieś Blizna łączy historia II wojny światowej, a szczególnie produkcja w Mitelwerk-Dora rakiet V-1 i V-2, a następnie testowanie ich i wystrzeliwanie z ulokowanego w ramach SS-Heidelager Dębica-Pustków, poligonu rakietowego, na rzecz którego również niewolniczo pracowali więźniowie z niemieckiego obozu pracy i zagłady w pobliskim Pustkowie.
Delegację z Polski przyjął w ratuszu nadburmistrz miasta Nordhausen dr Klaus Zeh, któremu towarzyszyły panie odpowiadające za promocję i kontakty z miastami partnerskimi. Nadburmistrz Zeh na wstępie serdecznie przywitał gości, mówiąc m.in.: „Bardzo się cieszę z państwa wizyty, szczególnie że mamy już jako miasto partnerskie Ostrów (Wielkopolski – przyp. red.). I muszę powiedzieć, że jest to bardzo udana współpraca. Wydaje mi się, że nasza trudna historia, która wydarzyła się kiedyś nie jest dla nas przeszkodą, aby mógł rozwinąć się między nami dialog i współpraca. Bardzo chętnie widzę też kontakty wykraczające poza nasze granice narodowe. Szczególnie teraz gdy jesteśmy w jednej Europie. O ile chodzi o naszych sąsiadów ze Wschodu – Polaków, to zawsze mieliśmy z nimi dobre kontakty i jest nasza wewnętrzna potrzeba aby tak właśnie było. Chociaż w naszej historii nie zawsze współżyliśmy pokojowo i Polacy ucierpieli z naszego powodu, ale czasem tak bywa w międzysąsiedzkiej historii.” Dr Zeh podkreślił, że szczególnie ważne jest właśnie upamiętnianie ofiar nazizmu, że w Norhausen nie tyle produkowano nowoczesne rakiety, jako zbrodniczą broń odwetową, ale przede wszystkim zabijano więźniów obozu koncentracyjnego i podziemnej fabryki. Nadburmistrz Zeh stwierdził, że w wyniku wyniszczającej pracy przy produkcji tej broni zginęło więcej ludzi, niż od jej zastosowania podczas bombardowań.
Podczas spotkania wystąpił także Piotr Cielec – wójt gminy Ostrów, mówiąc m.in.: „Od pewnego czasu zamierzaliśmy do państwa przyjechać, bo ta historia właśnie nas łączy. Zwiedzaliśmy właśnie Muzeum Mittelbaum-Dora i jesteśmy pod ogromnym wrażeniem sposobu przekazu. Podoba nam się także miasto Nordhausen, przez które właśnie przed chwilą szliśmy. Oczywiście nasza wizyta zmierza do tego aby wspólnie z panem nadburmistrzem porozmawiać o możliwościach współpracy między naszymi samorządami. Cieszymy się bardzo, że dyrekcja muzeum Mittelbau-Dora podeszła do tego bardzo pozytywnie i jest zainteresowana taką współpracą. Chcemy przekazywać pamięć o naszej trudnej historii zwłaszcza młodemu pokoleniu. Nasze dzisiejsze spotkania i rozmowy świadczą jednak o tym, że możemy na tym budować przyjaźń między naszymi narodami. Chcę tu podkreślić postawę konsula Republiki Federalnej Niemiec w Krakowie, który podczas jednego z naszych spotkań związanych z budową Parku Historycznego Blizna, widział bardzo dobry kierunek naszych wzajemnych relacji. Piotr Cielec zaproponował też współpracę, m.in. polegającą na tworzeniu dobrych relacji między mieszkańcami ewentualnie partnerskich gmin, głównie młodego pokolenia, m.in. poprzez udział we wspólnych projektach, wymianę grup młodzieżowych, zielone szkoły itp.
Dodatkowo na prośbę nadburmistrza Nordhausem, który przyznał iż nie sądził, że gdzieś w okupowanej Polsce dokonywano prób i działań związanych z bronią V-1 i V-2, wiedzę historyczną poszerzył dr Włodzimierz Gąsiewski, który mówił m.in. o całej sieci niemieckich obozów zagłady tak w Heidelager SS Dębica-Pustków, Komando Blizna oraz obozów wokół Mielca m.in. w ramach poligonu Wehrmatu Truppenübungplatz Süd (Południe) Lager Mielec – Lager Dęba, gdzie ginęli więźniowie Polacy i Żydzi, a także jeńcy radzieccy i francuscy. Dr Gąsiewski wspomniał też o przejęciu przez oddział AK całej rakiety V-2, przewiezieniu jej w częściach do Warszawy, a następnie samolotem do Anglii. Przyczyniło się to do mniejszych strat od bombardowań tą bronią. Anglicy z tej okazji nakręcili film fabularny pt. „Oni ocalili Londyn”.
Spotkanie samorządowców z polskiej gminy Ostrów w województwie podkarpackim z nadburmistrzem Nordhausen było oczywiście wstępem do ewentualnej przyszłej współpracy. Wójt Piotr Cielec zaprosił dr Klausa Zeha do wizyty w Polsce w Ostrowie. Na zakończenie w geście przyjaźni podano sobie dłonie i wymieniono się okolicznościowymi pamiątkami i drobnymi upominkami promocyjnymi. Nadburmistrz Nordhausen zaprosił także na obiad gości z gminy Ostrów do stylowej staromiejskiej restauracji, gdzie mogli posmakować świetnej niemieckiej kuchni oraz poznać niemiecką gościnność, za co wyrażają serdeczne podziękowanie.
Inf. i fot. i nagranie wideo: Włodzimierz Gąsiewski
Zdjęcie grupowe nadburmistrza Nordhausen oraz delegacji z gminy Ostrów wykonała:
Ilona Bergmann
Zobacz migawki wideo:
Podkarpacka gmina OstrĂłw u nadburmistrza Nordhausen i migawki z miasta