W tym roku przypada 130 rocznica urodzin i 55 rocznica śmierci Władysława Żurawskiego, urodzonego w Stryju, w ówczesnej Galicji, tj. części Polski pod zaborem austriackim. W 1912 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, a następnie był nauczycielem rysunku w Gimnazjum w Sokalu. Już przed wojną był znanym i uznanym artystą malarzem i drzeworytnikiem.
Po wkroczeniu wojsk sowieckich do Sokala we wrześniu 1939 r., do 21 czerwca 1941 r. pracował jako nauczyciel rysunków w szkole średniej w Sokalu i w tym czasie Żurawski stał się obywatelem Ukraińskiej Republiki Radzieckiej, narodowości polskiej i w dniu 11 stycznia 1940 r. uzyskał paszport Nr 540445, ważny 
do 1945 roku.
Po wejściu na te tereny wojsk niemieckich, a dokładnie od 1 kwietnia 1942 r. do 12 marca 1943 r. był profesorem Staatliche Handelschule (Państwowej Szkoły Handlowej) w Sokalu zarabiając tam od 173,28 zł do 543,73 zł w zależności od okresu zatrudnienia. Wysokość zarobków Żurawskiego jest niezwykle ważna, ponieważ po wojnie, już w Polsce Ludowej, mimo iż był niewątpliwie wybitnym artystą, cierpiał biedę i umarł będąc ubogim człowiekiem. W tym czasie Żurawscy mieszkali w Sokalu przy ul. Ober Möldorstr. 12 i nie wiadomo, czy zmienili swoje poprzednie miejsce zamieszkania, czy też zmieniła się nazwa ulicy.
W 1943-1944 przybył do Mielca uciekając przed ukraińskimi nacjonalistami. Uczył w Gimnazjum Liceum Ogólnokształcącym w Mielcu. Od 1952 r. do 1958 r. mieszkał w Zamościu, gdzie był nauczycielem w Liceum Sztuk Plastycznych. W 1959 r. wrócił do Mielca, gdzie zmarł w 1963 r.
Władysław Żurawski był więc obywatelem kolejno: Austro-Węgier, Polski, Radzieckiej Ukrainy i znów Polski. W jego twórczości jest sporo wątków kresowych, jak chociażby kultury i obyczajów Hucułów, którzy zamieszkiwali tereny Sokalszczyzny.
Włodzimierz Gąsiewski
Paszport zb. wł.
Zobacz także:
http://promocja.mielec.pl/zurawski-wladyslaw/
