W dniach 9-10 maja 2014 r. w Muzeum Regionalnym w Siedlcach odbywała się ogólnopolska sesja nauk pt. „Nie tylko Blizna i Sarnaki! Zabytki militarne z II wojny światowej na terenie Polski”. Jej otwarcia dokonał Andrzej Matuszewicz – dyrektor muzeum oraz Sławomir Kordaczuk – zastępca dyrektora. Poza prelegentami w konferencji wzięło udział liczne grono gości, w tym m.in. delegacja samorządu gminy Ostrów, gdzie znajduje się miejscowość Blizna. W latach 1943-1944 funkcjonował tam niemiecki poligon broni odwetowej V-1 i V-2, a obecnie od kilku lat działa tam Park Historyczny Blizna. Samorządów z Ostrowa reprezentowali: Piotr Cielec – wójt gminy, Bogusław Wójcik – wicewójt i Wesław Jeleń – sołtys Blizny i opiekun Parku Historycznego. W konferencji uczestniczyli także leśnicy z Nadleśnictwa Tuszyma, w obrębie którego znajdują się lasy Blizny w osobach nadleśniczego Marka Szczura i leśniczego Artura Święcha. Gościem honorowym był mjr w stt. spocz. Tadeusz Sobieszczak ps. „Dudek” żołnierz oddziału „Zenona’’ 34 pułku piechoty AK, który w maju 1944 r. brał udział w Operacji V-2 przechwycenia, badania i przesłania do dyspozycji wywiadu AK niemieckiej rakiety, która spadła do Bugu w okolicy Sarnak.
Na program konferencji złożyło się powitanie przez dyrektora Muzeum Regionalnego w Siedlcach Andrzeja Matuszewicza oraz wystąpienie wójta gminy Ostrów – Piotra Cielca.
Poszczególne referaty przedstawili:
Sławomir Kordaczuk (zastępca dyrektora Muzeum Regionalnego w Siedlcach) – Nasze militarne sąsiedztwo.
Jolanta Nitkowska-Węglarz (dziennikarka, pisarka, bajkopisarka) – Darłowski wątek „Dory” – największej armaty świata.
Marek Dudziak (prawnik, twórca miesięcznika „Odkrywca”) – Miejsca w Polsce związane z broniami V.
11.50 – 12.10 Włodzimierz Gąsiewski (dr nauk hum., wydawca i redaktor naczelny kwartalnika „Nadwisłocze”) – 70-lecie wyzwolenia Poligonu „Blizna”. Miejsca pamięci i pozostałości tajnych broni III Rzeszy.
Artur Święch (Nadleśnictwo Tuszyma) – Blizna – leśnicy na tropie V-2. Tradycja i współczesność.
Robert Springwald (Muzeum Armii Krajowej w Krakowie) – Ekspozycja V-2 w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie.
Lech Kotarski (dziennikarz) – Wojenne tajemnice Łeby.
Juliusz Szymański (szef Trasy Turystycznej „Bunkier w Konewce”) – Trasa Turystyczna „Bunkier w Konewce” jako inspiracja rozwoju turystyki militarnej w rejonie Tomaszowa Mazowieckiego.
Bogusław Wróbel (publicysta, redaktor naczelny czasopisma „Explorator”) – Przemysł zbrojeniowy Niemiec podczas II wojny światowej – utajnianie produkcji.
Wiesław Sokolik (Szpital Wojewódzki w Przemyślu, Ekspozycja Muzealna Fort VIII „Łętownia”) – Tajemnica Mechowej Góry.
Z krótką prelekcją wystąpił także Igor Witkowski. Odbyła się także dyskusja, podczas której poruszano inne aspekty związane z bronią V oraz miejscami pamięci i zabytkami militarnymi na terenie Polski. Wielu prelegentów i uczestników dyskusji stwierdziło, że takie miejsca, a zwłaszcza niemiecka technika wojenna służyła dziełu zniszczenia i śmierci, a budowa broni i obiektów kosztowała cierpienie i życie wielu osób, jeńców, więźniów i ludności cywilnej. Niebagatelną rolę odgrywali także żołnierze Polski Podziemnej, którzy tropili i odkrywali tajemnice broni III Rzeszy przekazując je walczącym z hitlerowcami aliantom.
Siedleckiej konferencji towarzyszyła wystawa „Podlaskie ślady broni V-1 i V-2. Tak się zaczęła droga w Kosmos”. Po zakończeniu obrad goście z Polski zostali zaproszeni do Zespołu Dworsko-Pałacowego w Dąbrowie, gdzie powstaje muzeum ziemiańskich wnętrz zabytkowych przełomu XIX i XX wieku. Będzie to oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach. Po rozległym parku dworskim oraz wnętrzach dworu oprowadzał dyrektor Andrzej Matuszewicz, podkreślając, widoczny zresztą ogrom prac wykonanych w ostatnim czasie przy renowacji budynków i otaczającego go terenu, który był bardzo mocno zdewastowany.
W drugim dniu konferencji 10 maja 2014 r. jej uczestnicy oraz członkowie Siedleckiego Klubu Kolekcjonerów odbyli wycieczkę do obiektów i miejsc związanych głównie z niemieckim programem rakietowym na terenie powiatu siedleckiego i łosickiego w miejscowościach: Korczew – Drażniew – Sarnaki – Mierzwice – Zabuże – Hołowczyce – Nowe Litewniki. Informację, galerię zdjęć i nagrania z wycieczki przedstawimy w następnej relacji.
Należy podkreślić poza świetnym doborem tematyki poszczególnych prelekcji, doskonałe ich przygotowanie oraz 100% frekwencję prelegentów, także bardzo dobrą organizację konferencji oraz gościnność organizatorów, w tym poza dyrekcją muzeum, także władz samorządowych Siedlec oraz m.in. gmin Przesmyki i Sarnaki.
Inf., fot. i nagrania wideo: Włodzimierz Gąsiewski
Wystąpienie Piotra Cielca – wójta gminy Ostrów
Bogusław Wróbel – redaktor naczelny czasopisma ,,Explorator'' zaprezentował wyświetlany po raz pierwszy w Polsce krótki film amatorski z odnalezienia w rzece Bóg rakiety V-2…
Nie tylko Blizna i Sarnaki
