17 września 2014 r. przed pomnikiem Armii Czerwonej w Mielcu, zwanym też pomnikiem wdzięczności lub pomnikiem bezimiennego żołnierza odbyła się pikieta protestacyjna środowisk patriotycznych i narodowych. W jej trakcie pomnik został owinięty czarną folią, umieszczono na nim plakaty i polską flagę. W trakcie pikiety wystąpił też raper RETE, który wyśpiewał kilka swoich utworów. Po jego występie odpalono jeszcze petardę, zrobiono kilka pamiątkowych zdjęć i ptotest się zakończył. Uczestnicy spotkania domagali się usunięcia pomnika z placu przed Starostwem Powiatowym w Mielcu.
* * *
POMNIK WDZIĘCZNOŚCI Bohaterom Armii Radzieckiej – dla żołnierzy i oficerów 5 Armii Gwardii i 3 Armii Pancernej (obecna nazwa – Bezimiennego Żołnierza) – znajduje się na przeciw dawnego Domu Partii (PZPR), a obecnie siedziby Starostwa Powiatowego na Mieleckiej Starówce. Został wykonany na wzór pomnika w Berlinie przez kamieniarza Gucwę. Postać żołnierza Armii Radzieckiej z dzieckiem na lewym ręku i z mieczem w prawym, jest wykonana z pińczowskiego kamienia. Pomnik odsłonięto 7 listopada 1963 r. z inicjatywy Komitetu Powiatowego PZPR. Pierwotnie na pomniku umieszczono napis: „Chwała bohaterskiej Armii Radzieckiej – wyzwolicielce narodów. W XXXVI rocznicę Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej 7 XI 1963 r.”. W czasie PRL odbywały się tu uroczystości związane z rocznicą zwycięstwa nad faszyzmem (9 maja) oraz rocznicami rewolucji październikowej. W 1989 lub 1990 r. odbyła sie tu pikieta działaczy Konfederacji Polski Niepodległej (KPN), którzy domagali się usunięcia pomnika. Potem na postumencie pojawiła tablica z napisem: „POMNIK BEZIMIENNEGO ŻOŁNIERZA DLA UPAMIĘTNIENIA ŻOŁNIERZY RADZIECKICH I POLSKICH POLEGŁYCH W CZASIE WYZWALANIA ZIEMI MIELECKIEJ SPOD OKUPACJI HITLEROWSKIEJ W OKRESIE OD SIERPNIA 1944 R. DO STYCZNIA 1945 R.” Podobno była uchwała przeniesienia pomnika na cmentarz Armii Radzieckiej w Mielcu, ale nie została zrealizowana. Od początku powstania powiatów pomnikiem opiekuje się Starostwo Powiatowe. Ponawiane są także próby przeniesienia pomnika, który ma już 51 lat i wymaga renowacji.
Ciekawostką jest, że pomnik wdzięczności dla żołnierzy radzieckich w Berlinie jest niemal identyczny jak ten w Mielcu. Pomnik ten wraz z kompleksem 16 monumentalnych bloków kamiennych i płaskorzeźb przedstawiających żołnierzy radzieckich w walce z hitlerowcami opatrzonych cytatami Stalina stoi do dziś w Treptower Park w Berlinie (http://liberationroute.pl/niemcy/miejsce-warte-uwagi/soviet-memorial-treptow). Berliński monument wykonany jest z brązu, ma 13 metrów wysokości i waży 70 ton. razem z kamiennym postumentem cokołem ma 30 metrów wysokości, a wewnątrz cokołu znajduje się mauzoleum. Ponadto w kompleksie tym znajdują się trzy wysokie statuy pod wspólnym tytułem „Matka Ojczyzna”. Pomniki tego typu można było spotkać także podróżując m.in. po Ukrainie. Upamiętniają one tam tzw. „wojnę ojczyźnianą” z lat 1941-45. Natomiast Mielec ze swoim „pomnikiem wdzięczności” jest chyba jedynym taki miejscem w Polsce.
Inf. fot. i migawki wideo: Włodzimierz Gąsiewski
Źródło: W. Gąsiewski, Leksykon Ziemi Mieleckiej. Mielec 2006, J. Witek, Encyklopedia miasta Mielca. Mielec 2008.
Pikieta przed pomnikiem Armi Czerwonej
